اواپراتور (Evaporator) یکی از اجزای کلیدی در سیستم‌های تهویه مطبوع (HVAC) و تبرید است که نقش اصلی آن در خنک‌سازی و انتقال حرارت می‌باشد. این قطعه در چرخه تبرید، وظیفه جذب گرما از محیط یا ماده مورد نظر و تبخیر مبرد (Refrigerant) را بر عهده دارد.عملکرد اواپراتور در سیستم تبرید:1- فرآیند تبخیر مبرد (مبرد با فشار پایین و دمای کم وارد اواپراتور می‌شود و درون لوله‌های آن به حالت گاز تبدیل می‌شود. در این فرآیند، مبرد گرمای محیط اطراف اواپراتور (مانند کابین خودرو یا فضای داخلی یک یخچال) را جذب می‌کند). 2- انتقال حرارت (گرمای جذب شده از محیط باعث افزایش دمای مبرد و تبخیر آن می‌شود. این عمل موجب کاهش دمای محیط و ایجاد سرمایش می‌گردد). 3- سیرکولاسیون (مبرد پس از تبخیر به کمپرسور بازمی‌گردد تا چرخه تبرید ادامه یابد. 4- اجزای اواپراتور: 1- لوله‌های مسی یا آلومینیومی (اواپراتور معمولاً از لوله‌های فلزی با رسانایی حرارتی بالا ساخته شده که مبرد درون آن جریان دارد). 2- پره‌ها (Fins): این پره‌ها برای افزایش سطح تماس و بهبود انتقال حرارت به محیط استفاده می‌شوند. 3- فن (در بسیاری از سیستم‌ها، یک فن برای جریان هوای بهتر در اطراف اواپراتور نصب شده است که به افزایش راندمان خنک‌سازی کمک می‌کند). انواع اواپراتورها: 1- اواپراتورهای خشک (Dry Expansion): این نوع در سیستم‌های تبرید معمولی استفاده می‌شود. مبرد به مقدار مشخصی وارد اواپراتور شده و تبخیر می‌شود.2- اواپراتورهای غرقابی (Flooded): در این نوع، اواپراتور همیشه با مبرد مایع پر می‌شود و راندمان بالاتری دارد، اما برای کاربردهای صنعتی مناسب‌تر است.3- اواپراتورهای هوایی: برای خنک‌سازی هوا در سیستم‌های تهویه مطبوع مانند کولرهای گازی استفاده می‌شود. 4- اواپراتورهای آبی: برای خنک‌سازی آب یا سایر مایعات در چیلرها به کار می‌رود. کاربردهای اواپراتور: 1- خودروها: در سیستم تهویه مطبوع خودرو (کولر خودرو)، اواپراتور وظیفه خنک‌سازی هوا و کاهش رطوبت در کابین را بر عهده دارد.2- یخچال‌ها و فریزرها: در یخچال‌ها، اواپراتور هوای داخل محفظه را خنک می‌کند و باعث حفظ مواد غذایی می‌شود. 3- چیلرها و برج‌های خنک‌کننده: در سیستم‌های صنعتی و ساختمان‌های بزرگ برای خنک‌سازی آب و سایر سیالات استفاده می‌شود. 4- تهویه مطبوع خانگی و صنعتی: در کولرهای گازی و دستگاه‌های تهویه مطبوع مرکزی، اواپراتور نقش اصلی در تأمین هوای سرد دارد. مزایا: 1- انتقال حرارت کارآمد: طراحی اواپراتور به گونه‌ای است که حداکثر تماس با محیط برای جذب گرما را فراهم می‌کند. 2- طراحی فشرده: اواپراتورها اغلب کم‌حجم و مناسب برای استفاده در محیط‌های محدود هستند. 3- تنوع کاربرد: در انواع سیستم‌های خنک‌کننده و تهویه مطبوع مورد استفاده قرار می‌گیرد. علائم خرابی اواپراتور: کاهش راندمان سرمایش: اگر اواپراتور گرما را به‌خوبی جذب نکند، سیستم خنک‌کننده عملکرد مطلوبی نخواهد داشت. نشتی مبرد: خرابی یا خوردگی در لوله‌های اواپراتور ممکن است باعث نشت مبرد شود. یخ‌زدگی: اگر جریان هوا در اطراف اواپراتور مسدود شود یا مبرد بیش‌ازحد تبخیر شود، سطح آن یخ می‌زند. بوی نامطبوع: تجمع رطوبت و گرد و غبار ممکن است باعث رشد قارچ و باکتری روی سطح اواپراتور شود.فروشگاه ناب پارتس، امکان خرید اوپراتور مورد نیاز گروه خودرویی شاهین را از شرکت سندن با کیفیت و قیمت مناسب، برای مشتریان خود فراهم نموده است.
